پایان نامه

فهرست مطالب

مقدمه     3
فصل اول : کلیات ومفاهیم     7
مبحث اول: طلاق     7
گفتار اول : تعریف طلاق     7
1-    تعریف لغوی طلاق     7
2-    طلاق از نظر اصطلاحی و شرعی     11
3-    طلاق از نظر حقوقی     12
مبحث دوم : ارکان طلاق و شرایط صحت آن     14
گفتار اول : صیغه طلاق ، شرایط مرد طلاق دهنده ، ( مطلق ) ، شرایط زن
طلاق داده شده ( مطلقه) گواه گرفتن بر اجرای صیغه    
1-    صیغه طلاق     14
1-1    الفاظ طلاق     17
2-1 مستندات قول فقها درباره صیغه طلاق     19
3-1 آرای حقوقدانان اسلامی     21
2- شرایط طلاق دهنده ( مطلق )     32
1-2 بلوغ     32
2-2 عقل     34
3-2 اختیار     35
4-2 قصد     36
3- شرایط مطلقه ( طلاق داده شده )     36
3-1 زوجیت     38
3-2 دوام     38
3-3 طهارت از حیض و نفاس     39
4- اشهاد     44
شرایط شهود     44
4-1 مرد باشد     44
4-2 عادل باشد     44
4-3 استماع صیغه طلاق     46
فصل دوم : اقسام طلاق     48
مبحث اول : طلاق سنت – طلاق بدعی ، طلاق غیر امامی ، طلاق بائن
طلاق سنت     49
طلاق بدعت     49
طلاق غیر امامی     50
نظر حقوق‌دانان اسلامی     55
طلاق بائن    56
طلاق رجعی     58
مبحث دوم : آثار طلاق نسبت به طلاق بائن
گفتار اول : قاعده جدایی کامل دو همسر     60
گفتار دوم : مسکن زوجه در طلاق بائن     60
منابع و مآخذ     62

مقدمه : طلاق
بنام حضرت دوست که خانه فلک را بی‌مدد بر افراشت و چرخ عظیم آسمان را بی‌عروض بپا داشت و در سرزمین تابناک عقل نهالی را بارور ساخت که ریشه‌اش را اندیشه ساقه و برگش را سخن و میوه‌اش را نگارش نام نهاد . خانواده به عنوان باقداست‌ترین نهاد اجتماعی در عرضه مناسبات فردی و گروهی است و از اهمیتی ویژه برخوردار است . و در تاریخ مستمر ملتها بحدی مهم بوده که هیچیک از مکاتب سیاسی ، اجتماعی ، فلسفی از پرداختن به آن بی‌نیاز نبوده‌اند خصوصاً در عصر حاضر با تدوین وتصویب مقررات در مقام حفظ این نهاد اهمیت داده‌اند .
 کسی‌کز عشق خالی شد فسرده است               گرش صد جان بود بی‌عشق مرده است
 طلاق در شرع اسلام از احکام تاسیسی است و قبل از اسلام بدون قید و شرط بوده است و قرآن به این مطلب اشاره دارد اعراب از زنان خود جدا می‌شدند و زن را جزء اسباب و اثاثیه خود می‌پنداشتند لذا اسلام اصل حکم طلاق را احیاء نمود و شرع مقدس فرمود طلاق به خواسته مرد است ولی اگر عسر و حرج زن ثابت شد طبق قانون اسلام و حاکم شرع بررسی می‌شود .
اسلام کراراً متذکر شده است « بغض حلال البغض الی الله من الطلاق »
تا توانی پا منه اندر فراق             ابغض ، الاشیاء عندی الطلاق
 طلاق منفورترین حلالهاست اصل مسئله طلاق یک ضرورت است اما ضرورتی که باید به حداقل ممکن تقلیل یابد و تا آنجا که راهی بر ادامه زوجیت است . کسی سراغ آن نرود به همین منظور قرآن به چند حکم اشاره می‌کند نخست می فرماید چون عده آنها سرآمد آنها را بطرز شایسته‌ای نگه دارید یا بطرز شایسته‌ای از آنها جدا شوید سپس به دومین حکم اشاره می‌کند می‌فرماید : هنگام طلاق و جدایی دو مرد عادل از خودتان را گواه بگیرید تا اگر در آینده اختلافی روی دهد هیچیک از طرفین نتوانند واقعیتها را انکار کند .

منابع:
1- الاستبصار فیما اختلف فی الاخبار :شیخ الطائفه ابی جعفر محمد بن الحسن الطوسی ، دارالکتب الاسلامیه ، 1390ق .
2- حقوق مدنی: دکتر حسن امامی ،‌کتابفروشی اسلامیه ، 1357.
3- الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره : شیخ یوسف بحرانی ، موسسه النشر الاسلامی مطبعه العلمیه .
4- تحریر الوسیله : امام خمینی ، موسسه مطبوعات دارالعلم
5- منهاج الصالحین : سید ابوالقاسم خوئی ،‌مکتبه لطفی ، 1353.
6- جامع المدارک فی شرح المختصر النافع : سید احمد خوانساری ، مکتبه الصدوق ، چاپ اسماعیلیان ، 1364.
7- ترجمه شرایع الاسلام : مترجم ابوالقاسم بن احمد یزدی ، به کوشش محمد تقی دانش پژوه ،مرکز انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ سپهر ،1368 ، چاپ پنجم.
8- شرح تبصره المتعلمین: زین العابدین ذوالمجدین ، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ، 1339 .
9- ترجمه تفسیر المیزان : محمد حسین طباطبائی ، مترجم ج 38 ، سیده محمد باقر موسوی همدانی ، چاپ مشعل آزادی ، موسسه انتشارات فراهانی ، چاپ چهارم .
10- مجمع البحرین : شیخ فخر الدین طریحی ، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ، 1367
11- المبسوط : شیخ الطائفه ابی جعفر محمد بن الحسن الطوسی ، مکتبه المرتضویه لاحیاء الاثار الجعفریه .
12- وسائل الشیعه : شیخ محمد بن الحسن حر عاملی ، چاپ پنجم.
13- الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه : زین الدین الجبعی العاملی ( (‌معروف به شهیدثانی ) ، انتشارات دارالهادی للمطبوعات ،چاپ نمونه ، 1403 ق چاپ اول .
14- العین ،‌عبدالرحمن الخلیل بن احمد الفراهیدی ، منشورات دارالهجره ، 1405 ق .
15- مفاتیح الشرایع ، ملامحمد محسن فیض کاشانی، مجمع الذخائر الاسلامیه ، چاپ خیام ، 1401 ق
16- قاموس قرآن ، سید علی اکبر قریشی ،دارالکتب الاسلامیه ، چاپ فردوسی ، 1354 .
17- حقوق مدنی ( خانواده ) : دکترناصر کاتوزیان ، بهنشر ، چاپ بهمن 1368.
18- ترمینولوژی حقوق : محمد جعفر لنگرودی
19- بحار الانوار : محمد باقر مجلسی ، انتشارات موسسه الوفاء ، 1403 ق ، چاپ سوم.
20- جزوه درس حقوق مدنی ، مصطفی محقق داماد.
21- مستند تحریری الوسیله : احمد مطهری ، مطیعه الخیام ، 1404 ق.
22- فقه الامام جعفر الصادق : محمد جواد مغنیه ، انتشارات قدس .